oświetlenie biurowe normy zasady projekty

• Podstawowa terminologia:

Oprawa oświetleniowa czyli po prostu lampa
Źródło światła czyli żarówka, świetlówka, itd

• Oświetlenie stanowiska pracy:

Podczas wykonywania pracy człowiek odbiera zmysłem wzroku 90% informacji. Wygoda widzenia występuje wówczas, gdy zdolność rozróżniania szczegółów jest pełna, spostrzeganie jest sprawne i pozbawione ryzyka oraz nie powoduje nadmiernego zmęczenia lub przykrych odczuć. Rozkład natężenia oświetlenia w przestrzeni powinien być w zasadzie równomierny, aby zapobiegać powstawaniu zbyt dużych kontrastów, mogących nawet wywołać olśnienia. Nie wystarcza zapewnienie wymaganego natężenia na płaszczyźnie pracy wzrokowej, wzrok odrywa się od przedmiotu lub powierzchni pracy i przenosi w różnych kierunkach. Niedopuszczalne są zbyt duże różnice luminancji w bliższym i dalszym otoczeniu powierzchni pracy. Ostrość widzenia jest jedną z podstawowych cech pracy wzrokowej, rozumiana jest jako zdolność postrzegania i rozróżniana drobnych szczegółów.

Zapewnienie właściwego oświetlenia miejsc pracy jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Zgodnie z art.207 § 2 ustawy – Kodeksu pracy „pracodawca jest zobowiązany chronić zdrowiei życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”. Dotyczy to między innymi zapewnienia odpowiednich warunków oświetlenia na stanowiskach pracy. Zgodnie z §26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami.

Natężenie świetła w miejscu pracy określają normy:

PN-EN 12665:2008 Światło i oświetlenie – Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia.
PN-EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrza.

Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia oświetlenia elektrycznego o parametrach zgodnych z polskimi normami, zgodnie z paragrafem 26 ust 2 Rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.(t.j.Dz. U. 2003 Nr 169 poz. 1650 ze zm.).

W normach tych zakłada się, iż wymagane natężenie oświetlenia do rozróżnienia rysów twarzy jest nie mniejsze niż 20 lx. Jest to najmniejsza wartość wyszczególniona przez normę. Przy następujących pracach biurowych: pisanie ręczne, pisanie maszynowe, czytanie, obsługa klawiatury wymagane natężenie oświetlenia to 500 lx, do prac szczególnie precyzyjnych osiąga ono wartość 1000 lx.

Dla porównania w słoneczny letni dzień natężenie oświetlenia w miejscu niezacienionym dochodzi do wartości 100000 lx.

• Teoria:

• Oświetlenie – podstawowy podział:

Wg miejsca montażu:
Oświetlenie wewnętrzne – oświetlenie przeznaczone do montażu wewnątrz budynków, podstawowy podział możliwy jest np w sposobu montażu.IP czyli klasa szczelności, dla naszych opraw oświetleniowych toIP20, IP44.

Oświetlenie zewnętrzne – oświetlenie przeznaczone do montażu na zewnątrz, podstawowy podział możliwy jest np w sposobu montażu.IP czyli klasa szczelności, dla naszych opraw oświetleniowych to IP54, IP65.

Wg przeznaczenia:
Oświetlenie funkcjonalne – zasadnicza funkcja to odpowiednie oświetlenie pomieszczenia.
Oświetlenie dekoracyjne – uzupełnienie oświetlenia mające na celu zaakcentowanie elementów wystroju, wprowadznie zamierzonego nastroju.
Oświetlenie ewakucyjne – oświetlenie umożliwiające szybkie opuszczenie pomieszczeń w sytuacji kryzysowej.

• Oświetlenie zewnętrzne:

Podstawowym wyznacznikiem w doborze oświetlenia zewnętrznego jest jego funkcja. Kolejny czynnik to określenie, w jakich przedziałach czasu będziemy z niego korzystać oraz do oświetlenia czego ma służyć i jakiego efektu końcowego oczekujemy. Przy doborze oświetlenia używanego od zmierzchu do świtu, ważnym czynnikiem jest jego energooszczędność i żywotność źródeł światła. Przy doborze oświetlenia zewnętrznego nalezy kierować się odpowiednią klasą IP oprawy. Oferowane przez nas rozwiązania posiadają IP 54 oraz 65. Należy pamieta, że poza szczelnością oprawy narażone są również na wysoką rozpiętość temperatur, w których są użytkowane.

• Oświetlenie ewakucyjne:

PN-N-01256-01:1992 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.

PN-N-01256-4:1997 Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpożarowe.

PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa – Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych.

PN-ISO 3864-1:2006 Symbole graficzne – Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa – Część 1: Zasady projektowania znaków bezpieczeństwa stosowanych w miejscach pracy i w obszarach użyteczności publicznej.

PN-ISO 7010:2006 Symbole graficzne – Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa – Znaki bezpieczeństwa stosowane w miejscach pracy i w obszarach użyteczności publicznej

• Natężenie światła:

Natężenie oświetlenia jest jedyną wielkością światła, która nie charakteryzuje samego źródła światła, lecz jasność oświetlenia powierzchni.Podane poniżej wartości są orientacyjne. Natężenie światła w pomieszczeniach determinuje szereg różnych czynników:

– ilość i wielkość otworów okiennych,
– kolorystyka ścian wnętrza (ciemniejsze kolory to większe straty),
– rozstawienie mebli,
– parametry (kątach rozsyłu) źródeł światła, rodzaj odbłyśników w oprawach.

• Światło w miejscu pracy.

• Kod IP

Kod IP stopień ochrony uzupełniony liczbą dwucyfrową, która określa szczelność oprawy. Wartość pierwsza ( skala od 0 do 6) oznacza pyłoszczelność, wartość druga (skala od 0 do 8) wodoszczelność.

IP Klasa szczelności opraw oświetleniowych

I = Ochrona przed wpływem zewnętrznym ciał stałych.

IP Klasa szczelności opraw oświetleniowych

P: Ochrona przed wpływem zewnętrznym wody.